Vui tay khoe ảnh, vô tình để lộ cả danh tính
Việc cập nhật thông tin quê quán chính xác trên ứng dụng VNeID là một trong những bước tiến tích cực trong việc hoàn thiện dữ liệu số công dân, nhất trong bối cảnh cơ cấu lại bộ máy tổ chức các phường xã, địa phương từ ngày 1/7. Thông tin cá nhân liên quan tới quê quán, nơi cư trú của nhiều người vì thế đã được điều chỉnh lại cho phù hợp với địa giới hành chính mới. Điều này đã vô tình tạo ra một “trend” mới trên mạng xã hội khi nhiều người tung ảnh cập nhật thông tin về quê quán, địa chỉ mới.
Tuy nhiên, theo quan sát từ các nền tảng mạng xã hội, không chỉ thông tin quê quán, nhiều người dùng còn đang vô tư công khai ảnh chụp màn hình VNeID với đầy đủ các trường thông tin: họ tên, ngày sinh, số định danh cá nhân, nơi thường trú, quê quán – thậm chí cả mã QR. Điều này đang tiềm ẩn những nguy cơ khôn lường về việc lộ, lọt danh tính cá nhân.
Trong bối cảnh dữ liệu cá nhân ngày càng trở thành “tài nguyên số” có giá trị cao, việc công khai hình ảnh chứa thông tin nhạy cảm như vậy chính là sơ hở để kẻ xấu khai thác. Nhiều chuyên gia an ninh mạng khẳng định, chỉ cần một ảnh rõ nét CCCD điện tử, các đối tượng có thể giả mạo để mở tài khoản ngân hàng, đăng ký dịch vụ vay tín dụng, thậm chí thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Chiêu trò tinh vi: Lấy quê quán thật để “dựng chuyện” lừa đảo
Một trong những hình thức lừa đảo đang gia tăng gần đây là giả danh cán bộ công an, tòa án hoặc nhân viên ngân hàng, gọi điện đến nạn nhân với đầy đủ thông tin cá nhân đã “biết trước”. Thông qua thông tin quê quán được khoe trên ảnh, kẻ gian có thể dựng nên các kịch bản như: Thông báo đang điều tra tội phạm có liên quan đến người thân tại tỉnh X – nơi bạn có quê quán, gọi điện từ đầu số trùng với địa phương bạn sinh sống hoặc có hộ khẩu, tạo cảm giác tin tưởng hay yêu cầu xác minh thông tin bằng cách gửi mã OTP, đăng nhập vào đường link giả mạo, dẫn đến mất quyền kiểm soát tài khoản…
Một chuyên gia an toàn thông tin tại một công ty công nghệ lớn cho biết: “Các đối tượng lừa đảo ngày càng tinh vi, không cần chiếm đoạt toàn bộ dữ liệu mà chỉ cần vài mảnh thông tin rời rạc – như ngày sinh, quê quán, số định danh – là đủ để ghép lại một danh tính hợp pháp.”
Chính vì vậy, trong bối cảnh an toàn dữ liệu cá nhân đang trở thành vấn đề cấp thiết, các chuyên gia khuyến cáo người dân: Tuyệt đối không chia sẻ ảnh CCCD điện tử, VNeID lên mạng xã hội, dù là làm mờ một phần thông tin; Không quét mã QR cá nhân từ ảnh của người khác – nguy cơ bị thu thập trái phép; Thường xuyên kiểm tra quyền truy cập camera, album ảnh của các ứng dụng lạ; đồng thời cảnh giác với cuộc gọi hoặc tin nhắn yêu cầu xác minh thông tin cá nhân có liên quan đến quê quán hoặc số định danh.
Thông tin cá nhân là “tài sản số” – hãy bảo vệ như bảo vệ tiền bạc
Việc cá nhân hóa thông tin trên ứng dụng VNeID là bước tiến đáng ghi nhận trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia. Tuy nhiên, người dân cần ý thức rõ ràng rằng: bảo mật dữ liệu cá nhân chính là yếu tố sống còn trong môi trường số hiện nay.
Mọi hành vi “khoe vui”, “chia sẻ cho biết” đều cần được cân nhắc kỹ, đặc biệt khi liên quan đến các thông tin như số định danh, địa chỉ cư trú, ngày sinh, hoặc quê quán – những dữ liệu có thể bị lợi dụng để giả mạo danh tính.
Một bức ảnh đăng lên mạng có thể là điểm bắt đầu cho một chuỗi rủi ro không thể lường trước. Vì thế, hãy dừng ngay việc khoe ảnh quê quán mới trên VNeID. Đó không phải là cách thể hiện niềm tự hào – mà đang vô tình mở cánh cửa cho kẻ gian tiếp cận thông tin cá nhân của chính mình.
Anh Nguyễn
Theo: Người Đưa Tin
